Dit interview verscheen op zaterdag 2 februari in Zeno, de weekendbijlage van De Morgen. Met Nachtouders schreef Saskia De Coster 42 een prachtig boek over de niet-biologische moederliefde. Saskia woont in Antwerpen, Tanja in Amsterdam. Saskia is schrijfster bij uitgeverij Das Mag, Tanja topadvocate bij internetbedrijf Airbnb. Saskia is strijdvaardig, Tanja diplomatisch. Ze hebben allebei zwart haar.
Ze zijn allebei lesbisch. Ze mogen zich allebei de niet-biologische mama van een vierjarige worm noemen. En ze zijn allebei speciaal voor mij naar een Borgerhoutse bar gekomen om te praten over Nachtouders , de nieuwe roman van Saskia die onrechtstreeks ook over het leven van Tanja gaat. In Nachtouders reizen Saskia en haar partner Juli naar een hippie-eiland voor de kust van Vancouver om de biologische vader van hun éénjarige zoontje te bezoeken.
Tussen de Canadese oerbomen wordt Saskia achternagezeten door een stoet van ongemakkelijke vragen. Mag een niet-biologische mama zich wel een échte mama noemen? Is het moederschap compatibel met het schrijverschap? En is het wel een goed idee om je beste vriend tot spermadonor te promoveren? Nachtouders is een warmbloedige roman over een vrouw die al een kind had, maar nog een moeder moest worden.
Al mag u er ook een liefdevol pleidooi in zien voor minder krap bemeten opvattingen over het ouderschap. Of een ode aan de vriendschap. Of een afrekening met de schortdragende, Libelle-blogposts likende moederkloek. Of zelfs een poging tot rehabilitatie van de aandoening genaamd zwangerschapsfobie. Nachtouders is het allemaal. En nog meer. Terwijl de eigenaar van Bar Bakeliet veertigersdoping serveert – muntthee, spuitwater, wortelsap – vraag ik Saskia waarom ze het hoofdpersonage van haar boek naar zichzelf heeft vernoemd.
Ik verwacht een wat schizofrene uitleg over het verschil tussen het schrijvers-ik en het reële ik. Maar ze voelt niet de minste behoefte om achter haar gelijknamige personage dekking te zoeken. Haar verhaal is mijn verhaal. Maar niet enkel dat van mij. Nachtouders is de kroniek van élke ouder die weleens gewankeld heeft. Waar het boek écht over gaat, is: wat betekent het om een ouder te zijn? Kan je het ouderschap leren?
Is ouderliefde een bedreiging voor romantische liefde? En ook de bloedbandkwestie – kan je wel de ouder zijn van een kind dat je genen niet draagt? Denk maar aan al die ouders die zich in nieuw samengestelde gezinnen over niet-biologische kinderen ontfermen. Toen je in Canada was, werd je omringd door biologische verwanten van je zoon. De vraag ‘Ben ik als niet-biologische mama wel een volwaardige mama? Die vraag stond natuurlijk al langer op de uitkijk, maar ging in Canada pal voor me staan.
Voor ik moeder werd, vergeleek ik een niet-biologische moeder altijd met een droge zee. Of met een natte woestijn. Iets onmogelijks, een leugen. Gedurende de eerste maanden van mijn moederschap werd dat idee alleen maar bevestigd: telkens als mijn partner onze zoon borstvoeding gaf, voelde ik me volslagen nutteloos en overbodig. Maar gaandeweg heb ik geleerd dat niet dna, maar wel tijd en aanwezigheid de echte ingrediënten van het moederschap zijn.
Het feit dat mijn zoontje en ik – onder meer in Canada – steeds meer tijd met elkaar zijn beginnen doorbrengen, heeft ons langzaam maar zeker samengevoegd. Als hij lichamelijke pijn voelt, is het alsof ik die pijn zelf ook ervaar. Ik heb mijn zoon niet gebaard, maar ik heb wel degelijk een moederinstinct. Voor mij is het moederschap een rol die je speelt. En is de biologische band totaal onbelangrijk. In mijn ogen ís mijn dochter ook mijn biologische dochter: ze zou niet méér op mij kunnen lijken, mocht ze wél mijn dna hebben.
Ik denk dus niet dat het biologische ouderschap wezenlijk verschilt van het niet-biologische. Al weet ik dat uiteraard niet zeker: ik heb nog nooit een kind op de wereld gezet. Een kind in je lichaam laten groeien: dat is bijna het equivalent van extra ledematen aanmaken. Het geeft je moederschap allicht een bijkomende, lichamelijke dimensie. Als ik naar mijn zoon kijk, zie ik hoe nadrukkelijk zijn biologische verwekkers in hem aanwezig zijn.
Terwijl ik mijn eigen genen niét in hem gereflecteerd zie. Maar dat wil uiteraard niet zeggen dat ik minder van hem hou. Of een minder goeie mama ben. Nog niet zo lang geleden was je er nochtans van overtuigd dat je fundamenteel ongeschikt was voor het moederschap. Je durft het in Nachtouders nauwelijks te schrijven, maar toen je partner aanvankelijk twee miskramen kreeg, was je stiekem opgelucht.
En ik dacht ook: ‘We hebben het zo goed samen, Juli en ik, waar is zo’n gezinnetje in godsnaam voor nodig? Stap voor stap ben ik haar in die droom gevolgd. Het was al moeilijk genoeg om uit de kast te komen. Om mezelf ervan te overtuigen dat het me ooit zou lukken om gelukkig te zijn met een vrouw. Aan kinderen dacht ik helemaal niet. Pas een jaar of zes geleden hebben mijn vrouw en ik tegen elkaar gezegd: ‘Eigenlijk kunnen wij ook kinderen krijgen.
Dat is niet zo moeilijk. Wanneer Juli in Nachtouders op het punt staat om te bevallen, denkt Saskia: ‘Het is zover, we gaan de sekte van het Moederschap betreden. Moederkloeken hébben iets sektairs. Ze zijn heel betrokken en bulken van de goeie intenties, maar ze zijn ook enorm verstikkend en bezitterig. Ze gaan ervan uit dat ze intuïtief weten wat het beste is voor hun kinderen en vergeten dat ook vaders een zorgende rol kunnen spelen.
En ze hebben de hardnekkige neiging om het leven van hun nageslacht volledig over te nemen: ‘Doe nu maar gewoon wat mama zegt, dan komt alles goed. Een goeie opvoeding vertrekt bij het kind, niet bij de ouder. Je moet ook luisteren naar je kinderen. Hoe kan je hen anders geven wat ze nodig hebben? Daarom verzamel ik op sociale media ook getuigenissen van ouders die net als ik weleens met het ouderschap worstelen onder de hashtag nachtouders, red.
Ik wil de mythe van het perfecte ouderschap ontmantelen. Ouders die precies weten hoe ze hun kinderen moeten opvoeden, bedriegen zichzelf. Je moét als ouder twijfelen, dat is net gezond. Eén of twee snoepjes: wat maakt het uit? We willen heel graag dat onze kinderen zich goed in hun vel voelen. Het zou fijn zijn, mochten de psychologen van onze kinderen later niet naar dezelfde verhalen moeten luisteren als onze therapeuten. Zelf heb ik in ieder geval lange tijd het gevoel gehad dat ik extra mijn best moest doen.
Een beetje zoals wanneer je een kind van vrienden onder je hoede krijgt voor één nacht. Dan denk je ook: ‘Er mag met dit kind echt niks gebeuren, want ík ben er verantwoordelijk voor. Hoe beledigend is het om als zogenaamde meemoeder te moeten horen: ‘Maar jij bent óók een mama, hoor! Ik weet dat het goed bedoeld is, maar het klinkt als: ‘Maar jij mag ook meespelen, hoor! Ook dat is lief bedoeld, maar het klopt natuurlijk niet: een jongetje met blond haar en blauwe ogen kán gewoon niet op mij lijken.
Het leek me gewoon niet zo leuk. Mijn vrouw zou het trouwens ook niet opnieuw willen doen. Als we nog een tweede kind willen, is het aan mij, zegt ze. Alleen al het idee dat er in mij een levend wezen met een bewustzijn en een ziel zou groeien, zou mij volledig doen flippen. En ik zou doodsbenauwd zijn dat dat kind niet meer uit mijn lichaam zou geraken.
Maar voor je gaat denken dat ik een nutcase ben: zwangerschapsfobie is een officieel erkende aandoening. Ik heb een ziekte, mijnheer. Over wie de biologische vader van jullie kind moest worden, hadden jullie duidelijk andere opvattingen. Saskia, jij koos voor je beste vriend; Tanja, jij voor een anonieme donor. Als mijn dochter achttien is, kan ze contact opnemen met die man.
Maar mijn vrouw en ik kennen hem niet, nee. Al weten we wel dat hij donker haar en donkere ogen heeft. Net als ik. Ik wou genetisch toch een béétje vertegenwoordigd zijn. Dat leek ons veel te complex.
Woensdag 8st, Juni 5:31:18 Pm
Beschrijving:
| Nvarma |
|---|
| 28 jaar vrouw, Weegschalen |
| Mirlo, Netherlands |
| Engels(Beginner), Deutsch(Elementair), Tamil(Bekwaamheid) |
| Ingenieur, Restaurateur, Programmeur |
| ID: 8879363511 |
| Vrienden: katemarika, Suhas, veebs |
| Details | |
|---|---|
| Geslacht | Vrouw |
| Kinderen | Nee |
| Hoogte | 154 cm |
| Toestand | Gratis |
| Onderwijs | Het gemiddelde |
| Roken | Nee |
| Drink | Nee |
| Communicatie | |
| Naam | Lucy |
| Profiel bekijken: | 2815 |
| Telefoonnummer: | +312149-424-61 |
| Stuur een bericht |
Gerelateerde berichten
